شرح وظایف کارشناس بهداشت حرفه ای شاغل در کارخانجات
ماده 1 :
فصل چهارم قانون کار
ماده 91ـ کارفرمایان و مسوولان کلیه واحدهای موضوع ماده 85 این قانون مکلفند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوقالذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوط کارگاه می‌باشند.
ماده 92ـ کلیه واحدهای موضوع ماده 85 این قانون که شاغلین در آنها به اقتضای نوع کار در معرض بروز بیماریهای ناشی از کار قرار دارند باید برای همه افراد مذکور پرونده پزشکی تشکیل دهند و حداقل سالی یک‌بار توسط مراکز بهداشتی درمانی از آنها معاینه و آزمایشهای لازم را به‌عمل آورند و نتیجه را در پرونده مربوط ضبط نمایند.
تبصره 1ـ چنانچه با تشخیص شورای پزشکی نظر داده شود که فرد معاینه شده به بیماری ناشی از کار مبتلا یا در معرض ابتلا باشد کارفرما و مسؤولین مربوطه مکلفند کار او را براساس نظریه شورای پزشکی مذکور بدون کاهش حق‌السعی، در قسمت مناسب دیگری تعیین نمایند.
تبصره 2ـ در صورت مشاهده چنین بیمارانی، وزارت کار و امور اجتماعی مکلف به بازدید و تأیید مجدد شرایط فنی و بهداشت وایمنی محیط کار خواهد بود.
ماده 93ـ به‌منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و پیشگیری از حوادث وبیماریها، در کارگاههایی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دهند کمیتة حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل خواهد شد.
تبصره 1ـ کمیته مذکور از افراد متخصص در زمینه حفاظت فنی و بهداشت حرفه‌ای و امور فنی کارگاه تشکیل میشود و از بین اعضا، دو نفر شخص واجد شرایطی که مورد تأیید وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشند تعیین می‌گردند که وظیفه‌شان برقراری ارتباط میان کمیته مذکور با کارفرما و وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشد.
تبصره 2ـ نحوه تشکیل و ترکیب اعضا براساس دستورالعملهایی خواهد بود که توسط وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 94ـ در مواردی که یک یا چند نفر از کارگران یا کارکنان واحدهای موضوع ماده 85 این قانون امکان وقوع حادثه یا بیماری ناشی از کار را در کارگاه یا واحد مربوطه پیش‌بینی نمایند می‌توانند مراتب را به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار یا مسؤول حفاظت فنی و بهداشت کار اطلاع دهند و این امر نیز بایستی توسط فرد مطلع‌شده در دفتری که به همین منظور نگهداری میشود ثبت گردد.
تبصره‌ـ چنانچه کارفرما یا مسؤول واحد، وقوع حادثه یا بیماری ناشی از کار را محقق نداند موظف است در اسرع‌وقت موضوع را همراه با دلایل و نظرات خود به نزدیکترین اداره کار و امور اجتماعی محل اعلام نماید. اداره کار و امور اجتماعی مذکور موظف است در اسرع وقت توسط بازرسین کار به موضوع رسیدگی و اقدام لازم را معمول نماید.
ماده 95ـ مسؤولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار برعهده کارفرما یا مسؤولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده 85 این قانون خواهد بود. هرگاه‌بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسؤولین واحد، حادثه‌ای رخ دهد، شخص کارفرما یا مسؤول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسؤول است.
تبصره 1ـ کارفرما یا مسؤولان واحدهای موضوع ماده 85 این قانون موظفند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه‌ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می‌گردد ثبت و مراتب را سریعاً به‌صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند.
تبصره 2ـ چنانچه کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده 85 این قانون برای حفاظت فنی و بهداشت کار، وسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزشهای لازم و تذکرات قبلی بدون توجه به دستورالعمل و مقررات موجود از آنها استفاده ننماید کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت. در صورت بروز اختلاف، رأی هیأت حل اختلاف نافذ خواهد بود.
مبحث دوم ـ بازرسی کار
ماده 96ـ به‌منظور اجرای صحیح این قانون و ضوابط حفاظت فنی، اداره کل بازرسی وزارت کار و امور اجتماعی با وظایف ذیل تشکیل میشود:
الف‌ـ نظارت بر اجرای مقررات ناظر به شرایط کار به ویژه مقررات حمایتی مربوط به کارهای سخت و زیان‌آور و خطرناک، مدت کار، مزد، رفاه کارگر، اشتغال زنان و کارگران نوجوان
ب‌ـ نظارت بر اجرای صحیح مقررات قانون کار و آئین‌نامه‌ها و دستورالعملهای مربوط به حفاظت فنی
ج‌ـ آموزش مسائل مربوط به حفاظت فنی و راهنمایی کارگران، کارفرمایان و کلیه افرادی که در معرض صدمات و ضایعات ناشی از حوادث و خطرات ناشی از کار قرار دارند.
دـ بررسی و تحقیق پیرامون اشکالات ناشی از اجرای مقررات حفاظت فنی و تهیه پیشنهاد لازم جهت اصلاح میزان‌ها و دستورالعملهای مربوط به موارد مذکور، مناسب با تحولات و پیشرفتهای تکنولوژی
ه‌ـ رسیدگی به حوادث ناشی از کار در کارگاههای مشمول و تجزیه و تحلیل عمومی و آماری این‌گونه موارد به‌منظور پیشگیری حوادث.
تبصره 1ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسؤول برنامه‌ریزی، کنترل، ارزشیابی و بازرسی در زمینه بهداشت کار و درمان کارگری بوده و موظف است اقدامات لازم را در این زمینه به‌عمل آورد.
تبصره 2ـ بازرسی به‌صورت مستمر، همراه با تذکر اشکالات و معایب و نواقص و در صورت لزوم تقاضای تعقیب متخلفان در مراجع صالح انجام می‌گیرد.
ماده 97ـ اشتغال در سمت بازرسی کار منوط به گذراندن دوره‌های آموزش نظری و علمی در بدو استخدام است.
تبصره‌ـ آئین‌نامه شرایط استخدام بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار با پیشنهاد مشترک وزارت کار و امور اجتماعی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان امور اداری و استخدامی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. این شرایط به نحوی تدوین خواهد شد که ثبات و استقلال شغلی بازرسان را تأمین کند و آنها را از هر نوع تعرض مصون بدارد.
ماده 98ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار در حدود وظایف خویش حق دارند بدون اطلاع قبلی در هر موقع از شبانه‌روز به موسسات مشمول ماده 85 این قانون وارد شده و به بازرسی بپردازند و نیز می‌توانند به دفاتر و مدارک مربوطه در موسسه مراجعه و در صورت لزوم از تمام یا قسمتی از آنها رونوشت تحصیل نمایند.
تبصره‌ـ ورود بازرسان کار به کارگاههای خانوادگی منوط به اجازه کتبی دادستان محل خواهد بود
ماده 99ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار حق دارند به‌منظور اطلاع از ترکیبات موادی که کارگران با آنها در تماس می‌باشند و یا در انجام کار مورد استفاده قرار می‌گیرند، به اندازه‌ای که برای آزمایش لازم است در مقابل رسید، نمونه بگیرند و به روسای مستقیم خود تسلیم نمایند.
تبصره‌ـ سایر مقررات مربوط به چگونگی بازرسی کار مطابق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با پیشنهاد شورایعالی حفاظت فنی و بهداشت کار حسب مورد به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.
ماده 100ـ کلیه بازرسان کار و کارشناسان بهداشت حرفه‌ای، دارای کارت ویژه حسب مورد با امضاء وزیر کار و امور اجتماعی یا وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند که هنگام بازرسی باید همراه آنها باشد و در صورت تقاضای مقامات رسمی یا مسوولین کارگاه ارائه شود.
ماده 101ـ گزارش بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار در موارد مربوط به حدود و ظایف و اختیاراتشان در حکم گزارش ضابطین دادگستری خواهد بود.
تبصره 1ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار می‌توانند به‌عنوان مطلع و کارشناس در جلسات مراجع حل اختلاف شرکت نمایند.
تبصره 2ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار نمی‌توانند در تصمیم‌گیری مراجع حل اختلاف نسبت به پرونده‌هایی که قبلاً به‌عنوان بازرس در مورد آنها اظهارنظر کرده‌اند، شرکت کنند.
ماده 102ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار نمی‌توانند در کارگاهی اقدام به بازرسی نمایند که خود یا یکی از بستگان نسبی آنها تا طبقه سوم و یا یکی از اقربای سببی درجه اول ایشان به‌طور مستقیم در آن ذینفع باشند.
ماده 103ـ بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار حق ندارند در هیچ مورد حتی پس از برکناری از خدمت دولت اسرار و اطلاعات را که به مقتضای شغل خود به دست آورده‌اند و یا نام اشخاص را که به آنان اطلاعاتی داده یا موارد تخلف را گوشزد کرده‌اند، فاش نمایند.
تبصره‌ـ متخلفین از مقررات این ماده مشمول مجازاتهای مقرر در قوانین مربوط خواهند بود.
ماده 104ـ کارفرمایان و دیگر کسانی که مانع ورود بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار به کارگاههای مشمول این قانون گردند و یا مانع انجام وظیفه ایشان شوند یا از دادن اطلاعات و مدارک لازم به آنان خودداری نمایند، حسب مورد به مجازاتهای مقرر در این قانون محکوم خواهند شد.
ماده 105ـ هرگاه در حین بازرسی، به تشخیص بازرس کار یا کارشناس بهداشت حرفه‌ای احتمال وقوع حادثه و یا بروز خطر در کارگاه داده شود، بازرس کار یا کارشناس بهداشت حرفه‌ای مکلف هستند مراتب را فوراً و کتباً به کارفرما یا نماینده او و نیز به رئیس مستقیم خود اطلاع دهند
تبصره 1ـ وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حسب مورد گزارش بازرسان کار و کارشناسان بهداشت حرفه‌ای از دادسرای عمومی محل و در صورت عدم تشکیل دادسرا از دادگاه عمومی محل تقاضا خواهند کرد فوراً قرار تعطیل و لاک و مهر تمام یا قسمتی از کارگاه را صادر نماید. دادستان بلافاصله نسبت به صدور قرار اقدام و قرار مذکور پس از ابلاغ قابل اجراست.
دستور رفع تعطیل توسط مرجع مزبور در صورتی صادر خواهد شد که بازرس کار یا کارشناس بهداشت حرفه‌ای و یا کارشناسان ذیربط دادگستری رفع نواقص و معایب موجود را تأیید نموده باشند.
تبصره 2ـ کارفرما مکلف است در ایامی که به‌علت فوق کار تعطیل میشود مزد کارگران کارگاه را بپردازد.
تبصره 3ـ متضرران از قرارهای موضوع این ماده در صورت اعتراض به گزارش بازرس کار و یا کارشناس بهداشت حرفه‌ای و تعطیل کارگاه می‌توانند از مراجع مزبور، به دادگاه صالح شکایت کنند و دادگاه مکلف است به فوریت و خارج از نوبت به موضوع رسیدگی نماید. تصمیم دادگاه قطعی و قابل اجراست.
ماده 106ـ دستورالعملها و آئین‌نامه‌های اجرائی مربوط به این فصل به پیشنهاد مشترک وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
فصل چهارم قانون کار
فصل چهارم: حفاظت فنی و بهداشت کار
مبحث اول ـ کلیات
ماده 85ـ برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعملهایی که از طریق شورایعالی حفاظت فنی (جهت تأمین حفاظت فنی) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (جهت جلوگیری از بیماریهای حرفه‌ای و تأمین بهداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین میشود، برای کلیه کارگاهها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.
تبصره‌ـ کارگاههای خانوادگی نیز مشمول مقررات این فصل بوده و مکلف به رعایت اصول فنی و بهداشت کار می‌باشند.
ماده 86ـ شورایعالی حفاظت فنی مسؤول تهیه موازین و آئین‌نامه‌های حفاظت فنی میباشد و از اعضا ذیل تشکیل می‌گردد:
1ـ وزیر کار و امور اجتماعی یا معاون او که رئیس شورا خواهد بود
2ـ معاون وزارت صنایع
3ـ معاون وزارت صنایع سنگین
4ـ معاون وزارت کشاورزی
5ـ معاون وزارت نفت
6ـ معاون وزارت معادن و فلزات
7ـ معاون وزارت جهاد سازندگی
8ـ رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست
9ـ دو نفر از استادان با تجربه دانشگاه در رشته‌های فنی
10ـ دو نفر از مدیران صنایع
11ـ دو نفر از نمایندگان کارگران
12ـ مدیر کل بازرسی کار وزارت کار و امور اجتماعی که دبیر شورا خواهد بود.
تبصره 1ـ پیشنهادات شورا به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسیده و شورا در صورت لزوم میتواند برای تهیه طرح آئین‌نامه‌های مربوط به حفاظت فنی کارگران در محیط کار و انجام سایر وظایف مربوط به شورا، کمیته‌های تخصصی مرکب از کارشناسان تشکیل دهد.
تبصره 2ـ آئین‌نامه داخلی شورا با پیشنهاد شورایعالی حفاظت فنی به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید.
تبصره 3ـ انتخاب اساتید دانشگاه، نمایندگان کارگران و نمایندگان مدیران صنایع مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورایعالی حفاظت فنی تهیه و به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید.
ماده 87ـ اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدی احداث نمایند و یا کارگاههای موجود را توسعه دهند، مکلفند بدواً برنامه کار و نقشه‌های ساختمانی و طرحهای مورد نظر را از لحاظ پیش‌بینی در امر حفاظت فنی و بهداشت کار، برای اظهارنظر و تأیید به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال دارند. وزارت کار و امور اجتماعی موظف است نظرات خود را ظرف مدت یک‌ماه اعلام نماید. بهره‌برداری از کارگاههای مزبور منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد بود.
ماده 88ـ اشخاص حقیقی یا حقوقی که به ساخت یا ورود و عرضه ماشین می‌پردازند مکلف به رعایت موارد ایمنی و حفاظتی مناسب می‌باشند.
ماده 89ـ کارفرمایان مکلفند پیش از بهره‌برداری از ماشینها، دستگاهها، ابزار و لوازمی که آزمایش آنها مطابق آئین‌نامه‌های مصوب شورایعالی حفاظت فنی ضروری شناخته شده است آزمایشهای لازم را توسط آزمایشگاهها و مراکز مورد تأیید شورایعالی حفاظت فنی انجام داده و مدارک مربوطه را حفظ و یک نسخه از آنها را برای اطلاع به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال نمایند.
ماده 90ـ کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که بخواهند لوازم حفاظت فنی و بهداشتی را وارد یا تولید کنند، باید مشخصات وسایل را حسب مورد همراه با نمونه‌های آن به وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال دارند و پس از تأیید، به ساخت یا وارد کردن این وسایل اقدام نمایند.
آیین نامه نحوه ارائه خدمات بهداشت حرفه ای توسط دانش آموختگان بهد
بسمه تعالی
عنوان: آیین نامه نحوه ارائه خدمات بهداشت حرفه ای توسط دانش آموختگان بهداشت حرفه ای در صنایع بالای 25 نفر شاغل
فصل اول: تعاریف
بهداشت حرفه ای: علم و هنر پیشگیری از اثرات سوئی که در طرز کار ، محیط کار و خصلت کار وجود دارد و سلامت شاغل را به خطر انداخته و باعث ایجاد بیماریهای حرفه ای، مسمومیت های شغلی و حوادث ناشی از کار می گردد( از طریق شناسایی، اندازه گیری، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور محیط کار)
مشاور بهداشت حرفه ای: فردی که خدمات بهداشت حرفه ای را به صورت پاره وقت یا تمام وقت در صنایع بالای 25 نفر ارائه می دهد.
کارفرما: شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار می کند مدیران و مسئولان و به طور عموم کلیه کسانی که عهده دار اداره کارگاه هستند کارفرما محسوب می شوند.
کارگاه: کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می کند.
فصل دوم
مفاد آیین نامه
ماده1- به منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظتی و بهداشت در محیط کار و پیشگیری از حوادث و بیماریهای ناشی از کار در کارگاههایی که وزارت کار و امور اجتماعی ،درمان و آموزش پزشکی ضروری تشخیص دهند .کارفرما مکلف است کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه تشکیل دهد.
ماده2- در کارگاههایی که دارای حداقل 25 نفر کارگر هستند کارفرما مکلف است کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار را با اعضاء زیر تشکیل دهد:
- کارفرما یا نماینده تام الاختیار او
- نماینده شورای اسلامی یا نماینده کارگران
- مدیر فنی یا یکی از سراستادان کارگاه
- مسئول بهداشت حرفه ای کارگاه
- مسئول حفاظت فنی کارگاه
تبصره1- مسئول بهداشت حرفه ای بایستی حتماَ از فارغ التحصیلان رشته بهداشت حرفه ای باشند.
تبصره2- اعضای کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار با هزینه کارفرما بایستی در برنامه های آموزشی و بازآموزی مربوط به حفاظت فنی وبهداشت کار که توسط ارگانهای ذیربط برگزار می شود شرکت نمایند.
تبصره3- در کارگاههایی که بین 25 تا 100 نفر کارگر داشته باشد در صورتی که یک یا 2 نفر از اعضای کمیته در کارگاه حضور نداشته باشند جلسه کمیته با حداقل 3 نفر از افراد ذکر شده در ماده 2 تشکیل می گردد مشروط بر آنکه مسئول بهداشت حرفه ای حضور داشته باشد.
ماده3- محل ثبت نام فارغ التحصیلان بهداشت حرفه ای جهت مشاوره در صنایع در مراکز بهداشت های مربوط به محل صنعت خواهد بود.
ماده4- شرح وظایف مشاوران بهداشت حرفه ای بر حسب نوع صنعت و وسعت آن توسط مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای استان تدوین و در اختیار صنایع قرار داده خواهد شد.
ماده5- کلیه فرغ التحصیلان بهداشت حرفه ای دارای مدرک دانشگاهی که درخواست کار مشاوره را دارند باید دارای برگه عدم سوء پیشینه باشند.
ماده6- کارشناسان مسئول بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت شهرستان موظف هستند چک لیست پایش مشاورین بهداشت حرفه ای در صنایع را سالانه تکمیل و در اختیار کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای استان قرار دهد.
تبصره1- مشاورین بهداشت حرفه ای شاغل در صنایع باید حداقل 70 درصد کل نمره چک لیست را کسب نمایند و در صورت عدم کسب امتیاز مناسب فرد مشاور از لیست مشاورین حذف می گردد.
تبصره2- بازرسان بهداشت حرفه ای هر سال با استفاده از چک لیست ، مشاورین بهداشت حرفه ای را مورد ارزیابی قرار داده و صلاحیت و تاییدیه آنها را از طریق مرکز بهداشت به مدیر شبکه اعلام نمایند.
ماده7- لازم است کارفرمایان صنایع ترتیبی اتخاذ تا مشاورین بهداشت حرفه ای در طول سال بتوانند در 4 جلسه با کارگاه آموزشی مرتبط با شغلشان شرکت نمایند. (هزینه مربوط به شرکت این مشاورین از طریق صنعت مربوطه پرداخت می شود.)
ماده8- کلیه صنایع بالای 25 نفر شاغل باید امکانات لازم جهت جذب مشاور بهداشت حرفه ای برای ارائه خدمات بهداشت حرفه ای را فراهم نمایند.
تبصره. بازرسان بهداشت حرفه ای وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی در حین خدمت نمی توانند در صنایع مشمول این آیین نامه به صورت مشاوره یا دا ئم مشغول به کار گردند.
ماده9- لازم است برنامه زمان بندی حضور مشاورین بهداشت حرفه ای در صنایع بالای 25 نفر بر اساس تعداد شاغلین و نوع صنعت مشخص می شود.
این آیین نامه مشتمل بر 2 فصل و 9 ماده و 6 تبصره به استناد بند 2 ماده 1 قانون وظایف و تشکیلات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین و به تصویب نهایی وزیر بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی رسیده است. اجرای آن در کلیه کارگاههای مشمول این آیین نامه و برای کلیه کارفرمایان ،کارگراه کارگاهها الزامی است.
حمل و نقل و جابجایی بار
حمل و نقل و جابجایی بار؛
بیماریها و حوادثی که بر اثر حمل مواد و اجسام اتفاق می افتند یک چهارم صدمات ناشی از کار را شامل می شوند که اکثر این جراحات شامل دررفتگی استخوان، ضرب دیدگی و کوفتگی ها می شود.
علت اصلی این صدمات، حوادث ناگواری است که در اثر بلند کردن نامناسب بارها و عدم استفاده از تجهیزات ایمنی در دسترس و پرداختن به کارهای نا ایمن صورت می پذیرد.
حمل و نقل و بلند کردن دستی بار، یکی از دلایل اصلی کمردرد های ناشی از کار است . اغلب افرادی که به نحوی بارهای سنگین را با دست از زمین بلند می کنند ممکن است بعلت بکار بردن روشهای غلط جهت جابجایی بار دچار بیماریها و حوادثی مثل فلج،گرفتگی عضلات،کمردرد،دیسک کمر ویا ناراحتی فتق گردند که مجموعه عوارض مذکور را ناراحتی های مربوط به حمل و نقل می نامند .
مسئله اساسی در بلند کردن بار این است که نیروی ناشی ازبار بلند شده در ستون فقرات 10برابر می شود.دیسکهای بین مهره ای که در ستون فقرات کارگران باربر ایجاد می شود فراوان دیده میشود بدین ترتیب که به هنگام بلند کردن بار توزیع وزن آن در بدن و روی ستون فقرات از بالا به پایین بیشتر می شود و فشار ناشی از آن در حدود پنجمین مهره کمر به حداکثر میرسد.
خطرناکترین حرکت در هنگام بلند کردن بار عبارتست از پیچش و چرخشی که در پی خم شدن صورت می گیرد .ترکیب خم شدن و پیچش/چرخش نیروی بزرگی را بر ستون فقرات وارد کره و احتمال آسیبهای کمری را افزایش می دهد.
ناراحتی های فلج ،گرفتن عضله و کمردرد عموما"در سنین20تا30سالگی رایج میباشد و در بعضی از مشاغل مانند کارهای اسباب کشی ،باربری در گاراژها،کارهای سنگین کشاورزی و غیره دیده می شودکه موقع بلند کردن بار اگر انسان به طرف جلو خم شود بطوریکه تنه او در وضعیت افقی نسبت به زمین قرار گیرد،به علت ایجاد خاصیت اهرمی که بار هنگام بلند کردن ایجاد می کند فشار زیادی روی دیسکهای بین مهره ای ستون فقرات ایجاد می شود و برای پیشگیری از بروز چنین عوارضی در هنگام بلند کردن و حمل و نقل بار از زمین توسط افرادنکات زیر باید رعایت شود:
نکات عمومی در مورد حمل دستی مواد :
1)باری را که قصد بلند کردن آن را دارید بازرسی کنید در صورتی که بار مورد نظر دارای لبه های تیز و ناهموار است از دستکش مناسب استفاده کنید.
2)بار مورد نظر را از نظر حجم و بزرگی تخمین بزنید که آیا در هنگام بلند کردن آن تسلط کامل دارید یا مجبورید در طی دو مرحله آن را بلند کنید.
3)وجود روغن و چربی ها روی بارها می تواند مانع چنگش مناسب دستها روی بار شوند. قبل از بلند کردن بارها باید آنها عاری از هر گونه چربی و روغن ها و یا گریس باشند.(توجه داشته باشید که دستکشهای کهنه نیز می توانند مانع چنگش مناسب دستها باشند)
4)در هنگام بلند کردن بار ابتدا زانوهای خود را خم کنید در حالی که کمر خود را راست نگه داشته اید بار را محکم بگیرید و قبل از اینکه بار را بلند کنید مطمئن شوید که زیر پاهای شما محکم است. همین که بار را بلند کردید آن را نزدیک بدن خود نگاه دارید.
5)لبه ی تیز بعضی از بارها میتواند فشار زیادی را به دستهای شما وارد نماید. حتی المقدور انگشتان خود را دور از لبه ی تیز بارها قرار دهید. این مسئله زمانی مهم است که شما می خواهید بار را از میان در بها عبور دهید یا اینکه وقتی بار را روی زمین قرار می دهید.
6)روی هم چیدن کالاها باید با استفاده از پالتها باشد. سوار شدن بر روی شاخک های لیفتراک ها سقوط و خطر مرگ را به دنبال دارد.