معرفی کتاب

< src="http:

صنعت خودورسازی با ویژگی های خاص خود موضوعات و مباحث گسترده ای از دانش ارگونومی را به خود اختصاص داده است. از دیدگاه ارگونومی بخش مونتاژ صنعت خودروسازی در سطح دنیا به عنوان بخشی شاخص، متنوع و گسترده تلقی می شود و موضوعات متنوع و مختلفی در این بخش قابل بررسی می باشد. سرعت خط تولید، سایکل تایم هر فرایند، فضای ایستگاه کار، حرکات تکراری، انجام کارها در وضعیتهای بدنی نادرست، بالانس مهندسی، چرخش شغلی، بلند کردن بار، حمل و نگهداری اشیاء سنگین، کنترل روی کار، اعمال نیرو، ایستادن طولانی مدت و ... از فاکتورهای مهمی هستند که وقتی به طور همزمان و توام و به شکل غیر ارگونومیک در کنار هم قرار می گیرند پتانسیل بروز عوارض اسکلتی- عضلانی را افزایش می دهند.

با توجه به اهمیت موضوع و کمبود مطالب به زبان فارسی در زمینه "ارگونومی در صنعت خودروسازی" و با در نظر گرفتن استانداردهای ارگونومیکی شرکت خودروسازی رنو فرانسه کتاب حاضر گرد آوری و ترجمه شد و با حمایت مالی و معنوی شرکت پارس خودرو (مدیریت ایمنی و بهداشت) به چاپ رسید.

از اطلاعات موجود در این کتاب می توان جهت طراحی، اجرا و بهسازی شرایط ارگونومیکی ایستگاه‌های کاری شرکتهای خودروسازی استفاده نمود، همچنین این کتاب با ارائه مثالهای عینی به همراه تصاویر واقعی از ایستگاه های کاری می تواند یک راهنمای خوب برای مهندسین و سرپرستان جهت ارائه کایزن در ایستگاه کاری به منظور بهسازی ارگونومیکی ایستگاه باشد.

سعی بر آن بوده که در تدوین این کتاب از تکرار مکررات و بیان اصول اولیه و تعاریف ارگونومی پرهیز شود و اطلاعات به صورت کاملاً تخصصی در سه فصل "ارگونومی بدنه سازی" ، "ارگونومی تولید" و "ارگونومی لجستیک" در اختیار متخصصین محترم قرار گیرد. به این امید که کتاب حاضر بتواند برای مهندسین بهداشت حرفه ای، مهندسین صنایع، طراحان صنعتی، مدیران، رؤسا، کارشناسان و سرپرستان تولید و لجستیک مفید واقع شود.  

 

چگونگی توزیع این کتاب در روزهای آینده به اطلاع دوستان محترم می رسد.


ایمنی پلکان

ایمنی  پلکان

1: کلیه‌ پلکان‌ها - سکوها -  و پاگردها باید استحکام‌ کافی‌ داشته‌ و تحمل‌ فشار و سنگینی‌ بارهای‌ عادی‌ را داشته‌ باشد

2: پلکان‌ها و سکوهایی‌ که‌ از مصالح‌ مشبک‌ ساخته‌ شده‌اند ابعاد چشمه‌های‌ آن‌ نباید از 25 میلیمتر تجاوز نماید تا اشیاء متفرقه‌ امکان‌ سقوط‌ از آنرا نداشته‌ باشد.

3: عرض‌ پلکان‌ها به‌ استثنای‌ پلکان‌های‌ سرویس‌ و یا امدادی‌ نباید در هیچ‌ مورد از 90 سانتیمتر کمتر باشد.

4: اختلاف‌ سطح‌ بین‌ دو پاگرد نباید هیچگاه‌ از 70/3 متر تجاوز کند.

5: پاگردهایی‌ که‌ در فواصل‌ پلکان‌ها قرار دارند باید وسعتی‌ در حدود 10/1 متر در جهت‌ پلکان‌ یا بیشتر به‌ تناسب‌ عرض‌ پلکان‌ داشته‌ باشند.

6: در تمام‌ طول‌ پلکان‌ها یک‌ فاصله‌ عمودی‌ آزاد در حدود قد انسان‌ باید منظور شود این‌ فاصله‌ آزاد نباید کمتر از 20/2 متر از سطح‌ هر پله‌ به‌ موازات‌ دیوار پله‌ باشد.

7: غیر از پلکانهای‌ سرویس‌ و یا امدادی‌ عرض‌ هر پله‌ بدون‌ محاسبه‌ حاشیه‌ یا برآمدگی‌ آن‌ نباید از33سانتیمتر کمتر باشد و ارتفاع‌ پله‌ بین‌ 14 تا 20سانتیمتر خواهد بود.

8: کلیه‌ پلکان‌ها بایستی‌ از طرفپرتگاه‌ به‌وسیله‌ نرده‌هایمخصوصپلکانحفاظت‌ شوند.

9: پلکان‌هایی‌ که‌ بیش‌ از 25/2 متر عرض‌ دارند بایستی‌ علاوه‌ بر نرده‌های‌ کناری‌ با یک‌ نرده‌ دستی‌ میانه‌ نیز مجهز باشند.

10: ارتفاع‌ نرده‌های‌ پلکان‌ از لبه‌ هر پله‌ نبایستی‌ از 75 سانتیمتر کمتر باشد و در صورتی‌ که‌ از این‌ نرده‌ها به‌ عنوان‌ نرده‌های‌ دستی‌ استفاده‌ شود بلندی‌ آن‌ نباید از 85 سانتیمتر تجاوز کند.

11: مدخل‌ پنجره‌هایی‌ که‌ در پاگردهای‌ پلکان‌ باز می‌شود در صورتی‌ که‌ پهنای‌ آنها بیش‌ از 30 سانتیمتر و فاصله‌ با سطح‌ پاگرد کمتر از 90 سانتیمتر باشد بایستی‌ به‌وسیله‌ نرده‌ حفاظت‌ شوند.

12: حداکثر شیب‌ مجاز برای‌ (راهروهای‌ شیب‌ دار) رامپ‌ مورد استفاده‌ افراد 10 درجه‌ است‌. این‌ رامپ‌ها باید با کلیه‌ شرائطی‌ که‌ در مورد پلکان‌ها منظور می‌شود از حیث‌ ساختمان‌ و عرض‌ و نرده‌ و غیره‌ مطابقت‌ داشته‌ باشد.


نرد بان

نردبان

نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند که اگر از آنها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سالهای زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشکال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند.                                                                                                                                     

عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبانها، سقوط می باشد که در نتیجه انجام یک سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد که از جمله آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:    

الف- موقعیت نامناسب نردبان نسبت به محل کار فرد ومصرف کننده آن

ب- ایستادن فرد بر روی پله های بالایی نردبان که منجر به برهم خوردن تعادل وی می شود

ج- گذاشتن نردبانها بر روی سطح ناپایدار و بی ثبات

چ- افزودن ارتفاع نردبان بوسیله قراردادن جعبه یا بشکه در زیر پایه های آن ممنوع است .

ح-  دو نردبان کوتاه نباید بهم متصل و بجای نردبان بلند بکار برده شود

روش صحیح کاربرد نردبانها.

- نردبانها را در زاویه ای قرار دهید که به ازای هر 4 فوت طول نردبان (2/1 متر)، معادل یک فوت (3/0 متر) از دیوار فاصله داشته باشند؛ یعنی باید فاصله پای نردبان از پای دیوار، یک چهارم طول نردبان باشد.

 - در هر زمان تنها یک نفر مجاز به بالا رفتن از نردبان می باشد.

- نردبان یکطرفه بیش از ده متر ممنوع است  

- افرادی که از نردبانها استفاده می کنند باید از کفشهای مقاوم در مقابل سرخوردگی استفاده کنند.

- همواره از خطوط انتقال نیرو دوری نموده و حداقل 3 متر از آنها فاصله داشته باشید، اگر ولتاژ بیش از 57000 ولت است، فاصله ایمنی 5 متر می باشد و در زمان لازم، ضرورتاً از نردبانهای با ریلهای نارسانا استفاده کنید، در این موقع پوشیدن لباس محافظ و کفش های با کفهای لاستیکی نیز توصیه می گردد.

- استفاده از کفشک برای جلوگیری از سرخردن و حفظ تعادل نردبان توصیه می شود

- نردبان باید طوری قرارگیرد که سطح بالایی آن حداقل 3 فوت (ا متر) بالاتر از تکیه گاه بالایی باشد که این قسمت بعنوان دستگیره ای برای پیاده شدن بر روی بام، داربست و... بکار می ورد.

 

انواع نردبانها

 

نردبانهای چوبی

این نردبانها از چوب با وزن مخصوص بالا (و ‌البته چوبهای بدون لبه ها و تراشه های تیز) ساخته شده اند.

مزایای نردبانهای چوبی

برخی از نردبانهای چوبی نیز با روغن خاصی پوشیده می شوند که از نظر پوشش دهی، مناسب می باشد . اما مشکلی که ایجاد می کند آن است که نردبان چوبی را در مقابل جریان الکتریسیته ، رسانا می سازد که این امر باعث وارد شدن خدشه به یکی از مزایای اصلی نردبانهای چوبی می گردد.

 

نردبان های فایبر گلاس

جنس اولیه آنها از نوعی ماده مصنوعی می باشد که در حالت خشک جریان الکتریسیته را عبور نمی دهد .

 

مزایای نردبانهای فایبرگلاس

. فایبر گلس در زیر نور خورشید و یادر کنار منابع تولید گرما خشک نشده و پوسته پوسته نمی گردد . فایبر گلس از جمله مواد متراکم بوده و نسبت به فلزات گرمای کمتری را هدایت می کند ، هچنین می تواند در برابر تماس کوتاهی با درجه حرارتهای بسیار بالا مقاومت نماید

 

نردبانهای آلومینیومی

نردبانهای آلومینیومی به دو دسته تقسیم می شوند که شامل نردبانهای با ریلهای یکپارچه و نردبانهای با ریلهای نواری شکل می باشد .


عملیات ساختمانی و رعایت نکان ایمنی

عملیات ساختمانی و رعایت نکات ایمنی

   شروع عملیات ساختمانی صرفا پس از صدور مجوز احداث بنا انجام خواهد شد که شامل بر پا نمودن و نصب اعضای فلزی سازه ,  اجرای سازه های بتنی و سایر اقدامات می باشد که در مجلد دوازدهم مقررات ملی ساختمان به تفضیل آمده است .

ضمنا مالک , مالکین و ذینفعان و همچنین پیمانکاران و انبوه سازان موظفند اقدامات ذیل را به منظور حفظ و تامین ایمنی عمومی به عمل آورند :

1 – کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی صدر الذکر , مسئول اجرای مقررات ایمنی و تامین حفاظت از بروز حادثه در حین انجام کار یا عملیات خواهند بود

2 – مالک یا بهره بردار یا پیمانکار برای تامین حفاظت , سلامت و بهداشت کارگران در محل کار وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنها قرار داده و بر نحوه استفاده از وسایل و رعایت مقررات نظارت می نماید .

3 – در صورت احتمال وقوع حادثه و یا فرو ریختن ابنیه احداثی و یا در حال تخریب , مالک موظف است فورا کار را متوقف , کارگران را از محل کار دور و نسبت به رفع خطر اقدام نماید .

4 – مسدود یا محدود نمودن پیاده رو ها , معابر عمومی و سایر فظاهای عمومی برای انبار کردن مصالح و یا انجام عملیات ساختمانی با رعایت موارد زیر امکان پذیر می باشد

الف ) وسایل , تجهیزات و مصالح ساختمانی باید در جایی قرار داده شوند که حوادثی برای عابرین , وسایل نقلیه , تاسیسات عمومی و ساختمان های مجاوربوجود نیاوردند .

وسایل فوق شب ها نیز باید بوسیله علایم درخشان و چراغ های قرمز احتیاط مشخص شوند .

ب ) در مواردی که پایه های داربست در معابر عمومی قرار گیرد , باید با استفاده از وسایل موثر از جا به جا شدن و حرکت پایه های آن جلوگیری شود .

ج ) هنگامی که بر اثر انجام عملیات ساختمانی خطری متوجه رفت و آمد عابرین یا وسایل نقلیه های که در حال تردید هستند , باید موارد زیر رعایت گردد :

1- گزارش یک یا چند نفر نگهبان با پرچم اعلام خطر

2- نصب چراغهای چشمک زن یا علایم شبرنگ

 3- نصب علائم آگاهی دهنده و وسایل کنترل مسیر

4- ایجاد سازه های حفاظتی محصور کننده

د ) بر روی محل های حفاری در معابر عمومی , باید یک پل موقت عبور عابر پیاده با مقاومت لازم ایجاد شود و در صورتی که حفاری در خیابان باشد باید موقتا پلی با مقاومت کافی جهت عبور و مرور وسایل نقلیه نیز ایجاد شود .

ه ) کلیه پرتگاه ها در کارگاه ساختمانی , محوطه اطراف آن وفضاهای عمومی که احتمال خطر سقوط افراد در آن وجود دارد ، باید تا زمان پوشیده و محصور شدن نهایی یا نصب حفاظ ها و نرده های دائم و اصلی به وسیله پوشش ها یا نرده های حفاظتی محکم و مناسب به طور موقت حفاظت گردند .

همچنین چنانچه احتمال سقوط و ریزش ابزار کار یا مصالح ساختمانی وجود داشته باشد , باید نسبت به نصب پا خوره های مناسب اقدام گردد .

و ) بار گذاری بیش از حد ایمنی بر روی هر گونه اسکلت , چوب بست , حفاظ , نرده , پوشش های موقتی , سر پوش دهانه ها و گذرگاه ها و نظایر آنها مجاز نیست .