ارگونومی
واژه ارگونومی(Ergonomy) از ترکیب دو کلمه یونانی "ergon" به معنای "کار" و "nomos" به معنای "قانون طبیعی" تشکیل شده است. ارگونومی شاخهای از علوم کاربردی است که به بررسی رابطه انسان با محیط کاری وی میپردازد. طراحی و ارزیابی کارها، محصولات، محیط و سیستم کاری اپراتور برای سازگار ساختن آنها با نیازها، تواناییها و محدودیتهای افراد از وظایف یک ارگونومیست است.
متخصصان ارگونومی تلاش میکنند تا با ایجاد تغییرات مطلوب در سیستمهای کاری از طریق جایگزینی تجهیزات، کنترل فاکتورهای فیزیکی (دما، نور، ارتعاش و صدا)، چیدمان صحیح ابزارهای مورد نیاز اپراتور و ... کیفیت زندگی کاری کارکنان را ارتقا بخشند.
ارگونومی در حقیقت ترکیبی است از رشتههای بیومکانیک، فیزیولوژی، آنتروپومتری و روانشناسی صنعتی که به بررسی تناسب محیط کاری اپراتور با شرایط وی میپردازد.
رعایت دقیق اصول مهندسی فاکتورهای انسانی نه تنها به انگیزش کارگران میانجامد، بلکه از طریق کاهش خطاهای انسانی کیفیت محصول را بهبود داده و استفاده بهینه از فضاهای کاری را نیز به دنبال دارد. به علاوه آسیبهای جسمی اپراتورها نیز به حداقل میرسد.
بیتوجهی به اصول ارگونومیک در طراحی فضاهای کاری میتواند سلامتی کارکنان را با خطرات جدی مواجه ساخته و عملکرد کل سیستم را تحت تأثیر قرار دهد. به طوری که امروزه آسیبهای ناشی از شرایط کاری نامناسب از مهمترین تهدیدات علیه ایمنی شغلی کارکنان کارکنان محسوب میشود. تنها در کشور آمریکا سالانه 600000 کارگر دچار آسیبهای شغلی ناشی از انجام حرکات تکراری و حمل بارهای سنگین میشوند (1.8 میلیون آسیب در سال) که این امر هر سال 45 تا 54 میلیارد دلار هزینه به دنبال دارد.
با توجه به اهمیت ارگونومی در افزایش بهرهوری فرآیندها و جلوگیری از آسیبهای شغلی، بهکارگیری ابزارهایی که قادر به انجام تحلیلهای ارگونومیک در فضاهای کاری باشند میتواند سازمان را در کسب مزیتهای رقابتی یاری نماید.
در این راستا شرکت سیمارون قصد دارد که آخرین روشها و ابزارهای نرمافزار و سختافزاری مرتبط را به جامعه علمی و صنعتی کشور عرضه نماید. بدین منظور با آغاز همکاری سیمارون و شرکت کانادایی NexGen اولین نرمافزار مرتبط به نام ManneQuinPro تقدیم میگردد.
ManneQuinPro نرمافزاری برای مدلسازی فعالیتهای انسانی به شکل سه بعدی است که در مراحل مختلف طراحی فضاهای کاری در ادارات و کارخانهها به انجام تحلیلهای پایهای ارگونومیک کمک میکند. با بهکارگیری این نرمافزار میتوان ویژگیهای هر اپراتور و فضاهای کاری را طراحی نمود، به علاوه امکان مشاهده محدوده دید اپراتور، تعیین فضاهای قابل دسترس توسط وی و ثبت فیلم از حرکات نیز وجود دارد.
سایر قابلیتهای این نرمافزار عبارتند از:
-
امکان تعریف ویژگیهای اپراتور به دلخواه (جنسیت، سن، وضعیت و توانایی جسمانی و ...)
-
امکان ساختن اپراتورهایی با شرایط خاص (ویلچر یا عصا)
-
امکان انتخاب وضعیت بدن اپراتور از یک مجموعه از پیش تعریف شده
-
امکان انجام تحلیلهای بیومکانیکی بر اساس NIOSH 1991 Lifting Equation
-
بررسی فضاهای قابل دسترس اپراتور و فضای دید وی به شکل سهبعدی
-
مطالعه حرکت اپراتور بر روی یک مسیر از پیش تعریف شده
-
امکان بررسی حرکت اپراتور از زوایای مختلف به شکل سه بعدی و ثبت فیلم از آنها
-
مطالعه تأثیر نیروهای وارد بر بدن اپراتور
-
شبیهسازی بلند کردن، هل دادن و کشیدن بار با اعمال نیرو و گشتاور به قسمتهای مختلف بدن اپراتور
-
مشاهده حرکات اپراتور به شکل سه بعدی از چند زاویه مختلف بهطور همزمان