ادامه اعتلای سلامت کار
مبحث نهم : توالت
ماده 36 : تعداد توالت در کارگاهها با توجه به تعداد شاغلین آنها به شرح ذیل تعیین می گردد :
برای 9 تا 1 نفرشاغل حد اقل یک توالت
برای 24 تا 10 نفرشاغل حداقل 2 توالت
برای 29 تا 25 نفر شاغل حداقل 3 توالت
برای 74 تا 50 نفر شاغل حداقل 4 توالت
برای 100 تا 75 نفر شاغل حداقل 5 توالت
و در کارگاههایی که تعداد شاغلین آنها بیش از 100 نفر است به ازای هر 30 نفر اضافی حداقل 1 توالت درنظر گرفته شود.
تبصره 1 : در کارگاههای صنفی با تعداد کارکنان کمتر از 3 نفر که کارگران با 15 دقیقه پیاده روی به توالت بهداشتی دسترسی دارند، داشتن توالت در محل کارگاه ضروری نیست.
تبصره 2 : در کارگاههای زیر زمینی مانند معادن ، کارفرما مکلف است با درنظرگرفتن فرآیند کار ، توالت بهداشتی در نزدیک ترین قسمت به محل کار را فراهم نماید.
ماده 37 : در کارگاههایی که کارگر زن مشغول به کار است با توجه به تعداد آنها توالت جداگانه ساخته شود.
ماده 38 : شرایط و ضوابط بهداشتی توالت ها به شرح زیر است:
1 . توالت ها باید در فاصله ومحل مناسب از ساختمان کارگاه قرار داشته باشد.
2 . دیوارها تا زیر سقف کاشی ، بدون ترک خوردگی ، به رنگ روشن و قابل شستشو
باشند
3 . سقف صاف ، بدون ترک خوردگی ، به رنگ روشن و قابل شستشو باشد.
4 . کف مقاوم، صاف، قابل شستشو وگندزدایی و ترجیحا ً از جنس موزائیک ، سنگ و امثالهم باشد .
5 . کاسه توالت باید به رنگ روشن ، صاف ، بدون ترک خوردگی و قابل شستشو و گند زدایی باشد.
6 . توالت باید مجهز به سیفون باشد.
7 . توالت باید دارای شتر گلو باشد.
8 . حداقل عرض توالت 80 سانتی متر وحداقل طول آن 1 متر باشد.
9 . توالت باید دارای شیر آب با شلنگ برداشت آب باشد.
10 . توالت باید دارای تهویه مناسب و روشنایی کافی باشد.
11 . کلیه پنجره ها باید مجهز به توری ضد زنگ باشند.
12 . درب توالت باید مجهز به پشت بند درب باشد.
13 . شستشو و ضد عفونی توالت ها باید به طورمنظم انجام گیرد.
14 . هر توالت باید مجهز به سطل زباله درب دار ، زنگ نزن وقابل شستشو باشد.
مبحث دهم : دستشویی
ماده 39 : تعداد دستشویی در کارگاهها با توجه به تعداد شاغلین آنها به شرح ذیل تعیین می گردد .
برای 15 – 1 نفر شاغل حداقل 1 دستشویی
برای 30 – 16 نفر شاغل حداقل 2 دستشویی
برای 50 – 31 نفر شاغل حداقل 3 دستشویی
برای 57 – 51 نفر شاغل حداقل 4 دستشویی
برای 100 – 76 نفر شاغل حداقل 5 دستشویی
ودر کارگاههایی که تعداد کارکنان آنها بیش از 100 نفر است باید به ازای هر 25 نفر اضافی حداقل یک دستشویی به آن اضافه شود. شرایط وضوابط بهداشتی دستشویی ها به قرار زیر است :
1 . احداث دستشویی ها با ید در مجاورت نماز خانه، محل غذا خوری وتوالت ودر دسترس کارگران با شد.
2 . دستشویی ها باید دارای آب گرم و سرد باشند.
3 . کاسه دستشویی باید به رنگ روشن، صاف مو قابل شستشو باشد.
4 . عرض دستشویی حداقل 60 سانتی متر وطول آن 1 متر باشد. در مواردی که دستشویی مشترک به جای دستشویی انفرادی تعبیه می شود هر 60 سانتی متر وعرض دستشویی مشترک با یک شیر جداگانه آب گرم وسرد، معادل یک دستشویی محسوب می شود.
5 . صابون وترجیحا صابون مایع باید در تمام اوقات در محل دستشویی وجود داشته باشد.
6 . جهت خشک کردن دست وجود خشک کن الکتریکی یا حوله کاغذی ضروری است.
7 . دستشویی باید بدون ترک خوردگی وقابل شستشو باشد .
8 . دستشویی باید به طور مرتب شستشو و گندزدایی شود .
مبحث یازدهم : آب مصارف آشامیدنی و بهداشتی
ماده 40 : در هر کارگاه باید به ازای هر 50 کارگریک آب سرد کن وجود داشته باشد و در
کارگاههای زیر 50 نفر وجود یک شیر آب خوری ضروری است. شیر آب خوری باید از
نوع فواره ای و دارای سپر محافظ باشد تا آبی که از دهان کارگر باز می گردد به آن نرسد ولب کارگر نیز با آن تماس پیدا نکند. آب خوری نباید در مجاورت توالت ، دستشویی ودوش باشد و حتی المقدورنزدیک محل کار باشد .
تبصره : در کارگاههایی که شیربرداشت آب آشامیدنی بهداشتی وجود ندارد بایستی دارای مخازن بهداشتی آب بوده ولیوان انفرادی یا از لیوانهای یکبار مصرف استفاده شود.
ماده 41 : کارفرما مکلف است برای کارگرانی که در گرمای زیاد به مدت مدیدی کار می کنند با تامین مایعات لازم، آب ونمک از دست رفته بدن آنان را جبران نماید.
ماده 42 : آب آشامیدنی و مصارف بهداشتی باید منطبق بر استانداردهای بهداشتی و مورد تایید مراجع ذیصلاح باشد.
ماده 43 : کارگاههایی که از شبکه لوله کشی آب شهر استفاده نمی نمایند باید جهت نمونه برداری و آزمایش های لازم برای اطمینان از سالم بودن آب اقدام نمایند، مضافاً در این نوع کارگاهها استفاده از دستگاه کلر زنی برای ضد عفونی آب مصرفی به طوریکه کلر باقی مانده 5/0 – 2/0 قسمت در میلیون باشد ضروری است.
ماده 44 : در کارگاههایی که از آب چاه استفاده می نمایند، ساخت بهره برداری و لوله کشی آب باید منطبق بر ضوابط بهداشتی باشد.
مبحث دوازدهم : مواد زائد
ماده 45 : زباله و فاضلاب اماکن عمومی کارگاهی باید طبق ضوابط بهداشتی جمع آوری و دفع گردد.
ماده 46: نسبت به پسابهای صنعتی و مواد زائد صنعتی باید طبق اصول و ضوابط بهداشتی موجود عمل شود.
مبحث سیزدهم: نماز خانه
ماده 47 : در هر کارگاه باید محلی مناسب با فضای کافی وشرایط بهداشتی برای ادای فرایض دینی کارگران وجود داشته باشد .
مبحث چهاردهم : اتاق استراحت زنان :
ماده 48 : در کارگاههایی که زنان مشغول به کار می باشند اتاقی برای استراحت زنان باید درنظر گرفته شود:
تعداد مبل نیمکتی یا تختخواب که برای کارگر زن لازم است به قرار ذیل است:
تعداد کارگر زن تعداد تختخواب
10 تا 100 نفر 1
100 تا 250 نفر 2
250 نفر و بیشتر 2 بعلاوه 1 تختخواب به ازای هر 250 نفر کارگر زن اضافی.
برای هر تخت سطحی برابر 6 مترمربع بایستی دراین اتاق در نظر گرفته شود.
تبصره : درصورتی که تعداد کارگر زن از ده نفرکمتر است واتاق مخصوص استراحت زنان در کارخانه وجود ندارد، بایستی محلی را که خلوت بوده و درمحل رفت وآمد افراد نباشد برای استراحت زنان کارگر درنظر گرفته وآن را برای این منظور تجهیز نمود.
مبحث پازدهم : شیرخوارگاه و مهد کودک
ماده 49 : درمورد کارگاههایی که طبق مقررات جاری مشمول تاسیس واستفاده از شیرخوارگاه و مهد کودک هستند باید از ضوابط و مقررات مربوطه تبعیت نمایند.
مبحث شانزدهم : تاسیسات مربوط به ارائه خدمات بهداشتی درمانی
ماده 50 : کارفرما مکلف است جهت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی کارگر محل مناسبی مطابق با آئین نامه ها و دستورالعمل های مربوطه اختصاص دهد.
این آیین نامه مشتمل بر 2 فصل ، شانزده مبحث و 50 ماده، به استناد بند 2 ماده 1 قانون وظایف و تشکیلات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وماده 156 قانون کار جمهوری اسلامی ایران تهیه ودر تاریخ 20/12/1373 به تصویب نهایی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده و مطابق با مفاد ماده 85 و تبصره 1 ماده 96 قانون کار اجرای آن برای کلیه کارگاههای کشور و کلیه کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است