پرتونگاری

پرتونگاری در محیط های بسته :

رعایت موارد زیر هنگام عملیات پرتونگاری در محیط های بسته توصیه می شود :

·        قبل از انجام پرتونگاری از اصول کار و عملکرد منبع پرتو، آگاهی کامل وجود داشته باشد.

·        عملکرد کلیه تجهیزات پرتونگاری قبل از شروع عملیات پرتونگاری کنترل شوند.

·        عملیات پرتونگاری با مجوز شخص مسئول انجام پذیرد.

·        کلیه مراحل و عملیات پرتونگاری در دفاتر ثبت گردد.

·        اندازه گیری شدت پرتو در اطراف اتاق به خصوص در محل اتصال در و پنجره انجام پذیرد.

·        محوطه پرتونگاری از افراد غیرمجاز تخلیه گردد.

·    اگر جهت پرتو به طرف زمین است، اطمینان حاصل گردد که طبقه زیر توسط افراد اشغال نشده باشد و یا حفاظ کف اتاق کافی باشد.

·        هنگام پرتونگاری درها بسته شود و مجدداً اطراف اتاق جهت حصول اطمینان دزیمتری شود.

·        پس از اتمام کار کلیه تجهیزات به محل اولیه منتقل گردد.

·        در مورد دستگاه های پرتوساز، دستگاه خاموش و علائم خطر و حفاظ های اصافی جمع آوری شود.

·        تجهیزات از نظر آسیب دیدگی کنترل و در هر مورد نواقص فوراً برطرف گردد.

همواره امکان بروز حوادث پرتوی هنگام تولید، حمل و نقل و استفاده از مواد پرتوزا وجود دارد. در صورت بروز هر حادثه ای، کنترل پرتوگیری و آلودگی افراد تا نیل به وضعیت عادی ضروری است. براساس مقررات حفاظت در برابر اشعه، دارندگان پروانه ثبت و اشتغال موظف هستند ضمن اسجاد دستورالعمل های کاری، عوامل بروز سانحه را به حداقل کاهش دهند. تجربه نشان می دهد که تدوین یک برنامه فوریت پرتوی جهت تخفیف عوارض یک حادثه و محدود نمودن آن و در نهایت برخورد صحیح با مصدومین از اهمیت بالایی برخوردار است. ذیلاً به پاره ای از نکات لازم جهت ایجاد آمادگی مقابله با سوانح پرتوی اشاره گردد.

ویژگی های سوانح پرتوی :

برخی از ویژگیهایی که سوانح پرتوی را از دیگر سوانح متمایز می نماید به شرح زیر است :

·    اثرات و عوارض ناشی از سوانح پرتوی در لحظات اولیه حادثه خلاصه نمی شوند و گاه آثار احتمالی آن با گذشت زمان افزایش می یابند.

·    نظر به اینکه پرتوها با حواس پنج گانه قابل تشخیص و شناسایی نمی باشند و با توجه به تنوع سوانح پرتوی جهت تشخیص محدود نمودن و پیشگیری از این سوانح استفاده از تجهیزات و فناوری مرتبط ضروری می باشد.

·    رعایت فاصله، خفاظ و سرعت و دقت در عملیات چه در زمان سانحه و چه پس از آن و تصمیم گیری به موقع در تخلیه منطقه یا پناه گیری مناسب، تأثیر بسزایی در کاهش سانحه و اثرات زیانبار آن خواهد داشت.

·        پاسخ قوی و مؤثر به اینگونه سوانح به برنامه ریزی صحیح و نیروی متخصص و آموزش دیده نیاز دارد.

اهداف برنامه مقابله با سوانح پرتوی :

یک برنامه صحیح جهت مقابله با سوانح پرتوی، با توجه به ویژگی های این گونه سوانح، دارای اهداف زیر می باشد :

·        تخفیف و محدود نمودن حادثه در سرچشمه وقوع

·        جلوگیری از آثار قطعی و مرگبار برای کارکنان و مردم

·        فراهم آوردن کمک های اولیه و درمانهای تخصصی برای مجروحین

·        کاهش آثار احتمالی و بلند مدت سانحه

·        کاهش آثار روانی

·        حفاظت از محیط زیست

·        کاهش اثرات مخرب اقتصادی 

عوامل مؤثر در کاهش سوانح پرتوی :

·        آموزش مناسب

·        آگاهی از خطر

·        مونیتورینگ دائمی محیط کار

·        نگهداری صحیح وسایل و تجهیزات

·        تجهیزات لازم برای انبار نمودن چشمه

·        تجهیزات فوریت های پرتوی

·        دفتر روزانه ثبت مشخصات چشمه ها

·        نظارت دوره ای توسط شخص مسئول و مسئول فیزیک بهداشت

·        کنترل بازرسی مؤثر توسط امور حفاظت در برابر اشعه کشور